Benadelen van pensioenfondsen in nieuwe fase
Onlangs schreef DNB aan een pensioenfonds dat dat fonds minstens 60% van haar obligaties in euro’s moet aanhouden. Dat zou nodig zijn omdat de maandelijkse pensioenbetalingen ook in euro’s luiden en niet euro-obligaties niet snel genoeg verkocht zouden kunnen worden. Dat argument is vergezocht want het lijkt uitgesloten dat grote hoeveelheden Britse, Canadese of Noorse staatsobligaties zo moeilijk verhandelbaar zijn dat een pensioenfonds niet elke maand pensioenuitkeringen in euro’s zou kunnen doen. En al helemaal omdat het pensioenfonds ook premies in euro’s ontvangt.
Hoe dan ook, het is duidelijk dat de beleggingsvrijheid van pensioenfondsen sterk wordt ingeperkt. Dat is meer dan een theoretisch bezwaar sinds DNB in Frankfurt bij de ECB actief meewerkt aan renteverlagingen binnen het Eurogebied. Door zich in te spannen voor lage rentes in het eurogebied en tegelijkertijd pensioenfondsen te dwingen grote bedragen in euro’s aan te houden benadeelt DNB de onder haar toezicht staande pensioenfondsen. Dat de lage rente in het Eurogebied wel gunstig is voor de banken, die ook onder toezicht van DNB staan, maakt het alleen maar erger.
Deze ongewenste belangenverstrengeling bestaat sinds DNB omstreeks 2003 het toezicht op pensioenfondsen overnam. Voordien werd het toezicht op pensioenfondsen door de Pensioen- en Verzekeringskamer (PVK) uitgeoefend. Sinds de pensioensector en de bankensector door dezelfde toezichthouder worden geregeerd zijn pensioenfondsen in toenemende mate de onderliggende partij geworden. De reputatie van DNB is ermee geholpen dat de onder haar toezicht staande banken niet het loodje leggen. Dat maakt dat DNB ook een zelfstandig belang heeft om mee te werken aan het zo laag mogelijk houden van het renteniveau in het eurogebied.
Op dinsdagavond 15 januari 2013 is de belangenverstrengeling bij DNB in een nieuwe fase gekomen waardoor de schade voor de Nederlandse pensioenfondsen nog groter zal worden. Op die avond maakte de voorzitter van de Eurogroep, Jean-Claude Juncker, voor een club Luxemburgse ondernemers bekend dat de koers van de euro ten opzichte van de dollar, de yen en andere valuta “gevaarlijk hoog” was, met andere woorden dat deze omlaag zou moeten. Door de koers van de euro te verlagen treedt een nieuwe fase op in het benadelen van Nederlandse pensioenfondsen. Die lijden straks als gevolg van de beleggingsdwang van DNB dubbele schade. Zij zijn niet alleen verplicht euro obligaties tegen (ook door DNB) verlaagde rente te kopen maar worden bovendien geconfronteerd met bewuste pogingen om die obligaties minder waard te doen zijn ten opzichte van andere valuta. Daarmee is een nieuwe fase aangebroken in het benadelen van de Nederlandse pensioenfondsen ten gunste van de Nederlandse banken en ten gunste van de DNB zelf.